Saturday, 29 November 2014

خانه سازگار

 


خانه شریفی ها خانه سازگاری است. خانه با صاحبخانه، آقا و خانم شریفی سر سازگاری دارد. با میهمانان خانه دمساز است و با طلوع و غروب خورشید همدل و همراز. خانه با تغییر فصول می چرخد، موجودیت خود را با نیاز کاربران تطبیق داده و موقعیتش را با عملکرد ساکنین آن تنظیم می کند. اتاق میهمان را بسته به اینکه میهمان باشد و یا نباشد می توان برای مقاصد دیگر مورد استفاده قرار داد. سایر فضا ها نیز قطعیت ندارند و نقش آنان در سازماندهی فعالیت صاحبانشان متغیر و در حال دگرگونی است. سناریوی چرخش ساختمان بر اساس تغییر فصول پایه گذاری شده و خانه  حاوی طبقات گردان است. بسیار پیش تر از این، تکنولوژی چرخش فضا ها بر روی سن و سکوی های متحرک در سالن های تئاتر و نمایشگاه های اتومبیل و سایر صنایع باب شده است و سخنی تازه از اصول فنی پیچیده در میان نیست. تنها نوآوری تکنیکی طرح در حل مشکلات مربوط به تا شدن نرده ها به هنگام چرخش فضا و جلوگیری از اصطکاک گوشه و لبه های ساختمان می باشد که حاوی ابتکارات جدیدی است.
 حجم و به دنبال آن نما در فصول سال می چرخند. در نمای زمستانی از بالکن کمتر استفاده شده، ساختار حالت بسته به خود می گیرد و تمام توجه به فضای داخل معطوف می گردد. در تابستان مکعب ها به خارج سمت گیری دارند. نما هرچه بیشتر باز و شفاف است و بالکن ها فعال و نمودار می شوند. در اینجا اصل درونگرا و برونگرایی معماری سنتی با زبان معاصر بکار گرفته شده است. برای ما ایرانی ها همیشه حریم شخصی بر سایر عوامل ارجحیت داشته است. اینبار نیز خواست صاحبخانه برای حفظ حریم خصوصی اش جدی تلقی شده و طراح به جای پنجره های وسیع و بزرگ در نمای بیرونی به ایجاد فضا های خالی (وید) در مرکز ساختمان پرداخته تا از طریق سقف نورگیر امکان تابش آفتاب را از بالا فراهم آورده باشد و روشنایی را به فضای داخلی انتقال دهد. دوستداران هنر ایرانی در جراید هنری بین المللی با نگاه تحسین آمیزی، عبارات شیرین فارسی "Zemestanneshin" و"Tabestanneshin" را که باب شده، از نظر می گذرانند. بخش زمستان نشین آفتاب مایل را تا سر حد امکان به درون خانه راه می دهد و بخش تابستان نشین از تابش مستقیم نور ممانعت به عمل می آورد.
 به این نکته نیز می توان اشاره کرد که این طرح مدرن در کشوری با فشار های اقتصادی در اوج تحریم ها و بحران های مالی اجرا شده است که حاکی از ظرفیت بالای کارشناسانه متخصصان عمران و معماری ماست. علیرضا تغابنی آرشیکت خانه شریفی هاست. او با کسب جایزه معمار بزرگ، رتبه اول مسابقه طراحی نما را در سال 1388 کسب نمود. او استاد دانشگاه آزاد و دانشگاه فردوسی مشهد می باشد و نمایشگاه های انفرادی و جمعی بسیاری در هنر نقاشی برپا کرده است. آقای تغابنی در حرفه معماری معروفیت جهانی دارد.
 زمانی خانه هایی چون خانه بروجردی ها،  خانه های فرمانفرما، پیرنیا ومینایی ها را اشراف و متمولان  دوران ساختند. این خانه ها نسل به نسل، دست به دست شدند تا به مردم رسیدند و در مالکیت عمومی قرار گرفتند و یا با وجود وارثان صاحبان اصلی شان، از زمره آثار ملی و میراث فرهنگی به شمار می روند. این خانه نیز از پیشگامان تکنولوژی مدرن و از نخستین خانه های گردان ایران است. خانه ای است در محله دروس تهران که با نام شریفی ها و یا به نام های دیگری در آینده، از کلاسیک های معماری نوین به شمار خواهد آمد و در تاریخ ساخت معاصر ایران ثبت خواهد گردید. ضمن اینکه در جهان هنر امروز نیز نمونه ای است آغازگر و بی نظیر.