Friday 9 March 2012

تریو- چایکوفسکی (Trio- Tchaikovsky)

           
                       

"تریو" اثری است از چایکوفسکی که توسط سه ساز پیانو، ویولن سل و ویولن نواخته می شود. برای چایکوفسکی ساختن" تریو" قطعه ای شامل این سه ساز فعالیت غریبی بود و کار ویژه ای در آن دوران محسوب می شد. او هراس داشت که موسیقی ای که ماهیت سمفونی دارد را به این سه ساز تحمیل کرده باشد. اما چایکوفسکی شجاعانه این ترکیب را تجربه کرد و بدعت این آفرینش هنری را در موسیقی کلاسیک گذاشت. هراس او بیهوده بود. بعد ها این اثر آنچنان موفق شد که خود پایه ای  برای کار آهنگسازان دیگر قرار گرفت.
این قطعه بقدری زیباست که شیفتگان این اثرآن را به پدیدۀ "فتو سنتز" تشبیه می کنند که در آن ویولن ( ئیدروژن) با ویولن سل ( اکسیژن) ترکیب می شود و آب را بوجود می آورد و پیانو( کربن) در کنار آب سبب ایجاد مادۀ آلی می گردد و عنصر حیات را تشکیل میدهد. در مقاله هایی نیزبه تفسیری دیگری از این اثر بر می خوریم که ویولن در آن "حوا"، ویولن سل، " آدم" و پیانو در آن به " آفریدگار" تشبیه گردیده اند که باز انعکاسی است از داستان آفرینش و نشانی است از موجودیت و ازحیات.

 " سوزانا یوکو هنکل" که در اجرای قطعۀ تریو ساز ویولن را می نوازد در یک خانوادۀ موسیقی دان ژاپنی- آلمانی متولد شد و از دوسالگی از مادر خود درس نوازندگی گرفت. او در مسابقات بین المللی" ملکۀ الیزابت" در بروکسل، مسابقۀ "موتزارت" در سالزبورگ موفق به کسب جوایز ارزنده ای شد و سر انجام به کسب جایزۀ اول در مسابقۀ موسیقی آلمان در برلین نائل آمد.

Friday 2 March 2012

ریتمی که کل ماجرا را می داند

  
" بولرو" اثر "موریس راول" آهنگساز فرانسوی است و از شناخته شده ترین آثار اوست. "راول" تحت تأثیر استاد خود" گابریل فوره" نه کاملاً از سبک مدرن پیروی می کرد و نه سبک کلاسیک را پایۀ کار آهنگسازییش قرار داده بود. او به مانند " دبوسی"، امپرسیونیسم را در موسیقی انکار می کرد و به موجودیت این سبک تنها در نقاشی اعتقاد داشت. هنر او در سازبندی بی نظیر و درخشان بود. " بولرو" ابتدا توسط بالرین روسی " آیدا روبینشتین" که کمپانی خود را در فرانسه تأ سیس کرده بود، به "راول" سفارش داده شد. سناریوی " آیدا روبینشتین" از این قرار بود که:


 



"در میخانهای در اسپانیا مردم زیر فانوس برنجی که از سقف آویزان است میرقصند. در گرماگرم شادی و تشویقهای جمعیت، یک بانوی رقصنده روی یکی از میزها میرود و شروع به رقصیدن میکند. ریتم رقص او همواره و به مرور تندتر میشود."

                                      بالرین روسی " آیدا روبینشتین"


اما این داستان ساده و بی محتوا با شاهکار تکنیکی سازبندی و هارمونی قطعه" بولرو" بعد ها در تضاد قرار گرفت و راه خود را از آن سفارش کوچک و بالۀ مزبور جدا کرد و قطعۀ ارکسترال یک موومانه شد. راول خود انتظار چنین موفقیتی را برای این سفارش ناچیز کارفرمای روسی خود نداشت.
" بولرو" برای یک ارکستر بزرگ متشکل از ساز های فلوت، پیکولو، انگلیش هورن، کلارینت، کنتراباس، ترومپت، ساکسیفون تنظیم شده است که از همراهی ساز های زهی ویولن و ویولا بهره می برد و طبل های بزرگ و کوچک، سنج و چنگ آنرا تقویت می کنند. یک ریتم تکراری توسط " طبل" در سراسر قطعه بگوش می رسد. گویی این ریتم ثابت رهبری ارکستر را به عهده گرفته است. ریتمی که گوش دارد و چشم دقیقش را از نوازندگان ارکستر بر نمیدارد و آنان را کنترل و هدایت کرده و احساس قطعه را به تک تک اعضای ارکسترمنتقل می کند. ریتمی که کل ماجرا را میداند.