میکیس تئودوراکیس- موسیقی قطعه پائولا

میکیس تئودوراکیس آهنگساز یونانی برای برخی از فیلم های به یاد ماندنی نظیر فیلم زوربای یونانی و فیلم حکومت نظامی موسیقی متن ساخت. موسیقی تئودوراکیس موسیقی انقلاب ها و جنبش های مردمی و حرکت های ضد دیکتا توری است. او خود مبارزاتش را به عنوان یک فعال سیاسی از سنین نوجوانی آغاز نمود و در جوانی به جبهه آزادی بخش ملی یونان ملحق شد و علیه نیرو های اشغالگر نازی جنگید. تئودوراکیس پس از پایان جنگ جهانی دوم با شروع جنگ داخلی در یونان مخفی گشت و با خاتمه جنگ داخلی فضایی برای پرداختن به موسیقی یافت. آثار این آهنگساز یونانی در کنسرت های مختلف موسیقی، در اروپا اجرا شد و او را به شهرت جهانی رساند. او سرانجام به آهنگ های فولکلور و خلقی رو آورد و همزمان به فعالیت های سیاسی پرداخت تا اینکه از طرف حزب اتحاد دمکراتیک چپ نماینده پارلمان یونان شد. نظامیان کودتاچی بنا به مصوبه قانونی، نواختن و شنیدن موسیقی او را ممنوع اعلام کردند. پس از تحمل دوره ای  از زندان و اقدام به اعتصاب غذا با فشار افکار عمومی و حمایت جهانیان از حبس آزاد گردید و در اروپا به مبارزات خود ادامه داد. بعد از بیرون راندن کودتاگران در یونان، تئودوراکیس همچنان دوست و یاور مبارزین انقلابی باقی ماند، به فعال ضد جنگ تبدیل شد و به دفاع از صلح جهانی پرداخت.

قطعه پائولا از موسیقی متن فیلم حکومت نظامی ساخته "کوستا گاوراس" بسیار دلنشین و به یاد ماندنی است. سازنده فیلم که می خواست آن را در فضای آمریکای لاتین بسازد، موفق شد تا در زمان حکومت آلنده رئیس جمهور منتخب شیلی در نیمه اول دهه هفتاد، صحنه های فیلم را در آن کشور فیلمبرداری کند. درست یکسال پس از ساختن فیلم، دولت مردمی سالوادر آلنده توسط حکومت جنایتکار ژنرال پینوشه سقوط کرد و حدود سی تن از بازیگران فیلم بدست پینوشه، زندان، تبعید و اعدام شدند. بدین ترتیب بار اندوه این قطعه زیبای موسیقی تئو دراکیس اندکی پس ازدوران آفرینش هنری آن، دو چندان شد و با تلخ ترین حوادث  غیر انسانی و فجایع سیاسی در آمریکای لاتین همراه گردید.

 



باخ و مدرنیته

   


               

یوهان سباستین باخ را شاید آهنگسازی مذهبی به شمار آورند. زیرا که او از نوازندگان ارگ کلیسایی و دربار بود و  متأثر از کانتانت ها( ترکیب های موسیقی آوازی) دوره باروک. اما او بیشتر یک مدرنیست جهانی و فرا دورانی است. زمانی، دکتر لوئیس توماس فیزیک دان برجسته آمریکایی پیشنهاد کرد که برای برقرای ارتباط با ساکنین احتمالی سیارات دیگر قطعات باخ را بطور مداوم در فضا پخش کنند. هنوز آهنگسازی عصر معاصر در ارائه تکنیک های موسیقی به کیفیت و نبوغ آثار باخ ناتوان است. رد پای کار یوهان  سباستین باخ را می توان در اوج قله موسیقی رومانتیک قرن نوزدهم و موسیقی مینیمالیتسی عصر حاضر مشاهده کرد. در این کنسرت تلاش شده است که از سازهای قدیمی قرن هجدم که در موزه های اقصی نقاط جهان نگهداری می شوند برای نواختن اثر "ایر در سل مینور" استفاده گردد. اما نه این سازهای قدیمی و نه این نکته که باخ این موومان را به روح مسیح مقدس تقدیم کرده است بوی کهنگی به قطعه نمی دهد و از مدرنیته آن نمی کاهد.



                                                                                                                                 ساز ها:

Voices of Music
Hanneke van Proosdij & David Tayler, directors
The musicians and their instruments
Carla Moore, baroque violin by Johann Georg Thir, Vienna, Austria, 1754
Maxine Nemerovski, baroque violin by Timothy Johnson, Indiana, 1999 (after Stradivarius)
Elizabeth Blumenstock, baroque violin by Andrea Guarneri, Cremona, 1660
Kati Kyme, baroque violin by Johann Gottlob Pfretzschner, Mittenwald, 1791
Lisa Grodin, baroque viola by Mathias Eberl, Salzburg, Austria, 1680
William Skeen, five string baroque cello, Anonymous, Italy, c1680
Farley Pearce, violone by George Steppani, Manchester, 1985, after Amati, 1560
David Tayler, archlute by Andreas von Holst, Munich, 2012 after Magno Tieffenbrucker, Venice, c1610
Hanneke van Proosdij, baroque organ by Winold van der Putten, Finsterwolde, Netherlands, 2004, after early 18th-century
northern German instruments



سویت مناظر قفقاز

 

 ایوانف تحت تأثیرموسیقی محلی گرجستان، سویت مناظر قفقاز را تصنیف کرد. رنگ آمیزی ارکستر در آثار ایوانف از جلوه هایی از آثار استاد او ریمسکی کرساکف برخوردار است. سویت مناظر قفقاز علاوه بر تم های گرجی، دارای تم های ارمنی و آذربایجانی نیز هست. این موسیقی مربوط به منطقه ای موسوم به ماورای قفقاز و یا قفقاز جنوبی است که شامل آذربایجان ارمنستان و گرجستان می شود. لینک بالا بخش چهارم سویت مناظر قفقاز است که به مارش سردار معروف است. بخش های دیگر این سویت در توصیف راه کوهستانی و مسیر دهکده های مناطق قفقاز است. این سویت درقسمت دیگری نیز فضای مسجدی را در گرجستان مجسم میکند و سرانجام وبا نوایی قوی و پیروزمندانه دروصف جاده های پر شیب و فراز قفقاز به پایان می رسد.



 

 

ساختمان کلانتری دربند

در اوایل دورۀ پهلوی، معماران ایرانی به سبکی رو آوردند که معرف دوران مشخصی از تاریخ ایران بود، بویژه دوران هخامنشی و ساسانی. طراحی ساختمان تحت تأثیر سبک ملی گرا و معمار ایرانی مجذوب عظمت دوران ایران باستان بود. دوران رضاشاهی به مانند دوران هیتلر در آلمان به عظمت، به قدرت و ناسیونالیسم گرایش داشت. یکی از شروط گزینش طرح در ساخت ادارات و بنا های دولتی میزان توجه به معماری عناصر باشکوه قدیمی و تزیینات ساختمان به شیوۀ تخت جمشید بود. کاربرد کنگره های باستانی در بام کاخ ها، استفاده از ستون های بلند و سر ستون هایی به سبک پرسپولیس، ساخت ایوان های مرتفع و عظیم از مشخصه های معماری آن دوران بشمار میرود. کاخ شهربانی سابق، اداره پست، ساختمان موزه ایران باستان به تقلید از طاق کسری و بالاخره ساختمان کلانتری دربند که با نگاره های کوروش مزین شده است، همه تداعی کنندۀ معماری باستانی دوران پیش از اسلام است که در دوران پهلوی از جاذبه های طراحی های ساختمان محسوب می شد.