در اعماق کیش

 

 

کاریز، قنات، مجرایی در اعماق زمین برای ارتباط میان گودال های تنوره مانند، آبراهی میان چاه  های عمیق کاوشگر تشنه. اولین چاه قنات را مادر چاه می نامیدند. ارتفاع چاه ها همچنان با تناسب کم می شد تا به دهانه قنات می رسید که آن را مظهر کاریز می گفتند، یعنی جایی که آب از دل قنات بیرون می زند و در برابر چشمان پر انتظار ساکنان دشت ها ی گرم و خشک ظاهر می شود. در زمان های قدیم میر آب که امیر آب شهر بود وظیفه تقسیم عادلانه آب قنات را بعهده داشت.  او به آب قنات چشم می دوخت و فنجان فنجان بر قسمت کردن آب نظارت می کرد. میر آب با هر بار پر شدن کاسه ای فلزی از آب قنات، سنگی کوچک  را به درون ظرفی سفالی می انداخت و میزان استفاده اهالی را از کاریز محاسبه می کرد. او تلاش می کرد که افراد را بطور منصفانه در استفاده از آب سهیم کند. ایرانیان مخترعان  تاریخی قنات، دلو را با طناب به پایین چاهی می فرستادند و آب شفاف و شیرین را برای آشامیدن و آبیاری مزارع به بالا می کشاندند. لایه های رسوبی و مرجان ها، آب را زلال و تصفیه می کرد.

یکی از قنات های معروف ایران در جزیره کیش قرار دارد. کاریز کیش، قناتی با قدمت دو هزار پانصد ساله است که در زمان اشکانیان ساخته شد. این قنات 15 کیلومتر طول دارد و عمق متوسط آن دوازده متر است. در چند دهه گذشته فعالیت های کاریز کیش تنها به حفظ قنات و نگهداری از این مرکز تاریخی آبرسانی محدود نشد. در سال 1387 ضمن حفظ بافت تاریخی کاریز کیش، شهری در اعماق زمین ساخته شد که به وسعت پانزده هزار متر مربع بود. این شهر با پرتابل های تهویه هوا و شبکه برق رسانی و سرویس های بهداشتی، مبنا توسعه و ساخت را بر جلب هر چه بیشتر توریست و ایجاد جاذبه های گردشگری گذاشت.

کاریز کیش مکانی است برای دوستداران طبیعت. جالب توجه است که سقف کاریز از صدف ها و مرجان های طبیعی تشکیل شده است و یکی از بزرگترین مجموعه های مرجانی دنیاست. سقف مرجانی کارریز به قطر هفت متر بستری بوده است برای دریا. می گویند اگر خوب و با دقت زیاد به فسیل های این بستر مرجانی چشم بدوزیم، لاک پشتی خواهیم دید که مربوط به 570 میلیون سال پیش می باشد. مرجان های کیش از قدیمی ترین اکوسیستم روی زمین، سواحل کیش را در مقابل فرسایش امواج محافظت می کنند ودر رویای چشمه های حاصلخیز کاریز با قصه های میر آب های عادل قنات  ها به خواب رفته اند.